هیأت شیفتگان بقیه الله الاعظم(عج) ارومیه

[1] - بعد از شهادت امام حسين عليه اسلام و اهل بيت و اصحابش در دهم محرم سال 61(ه. ق )، بدن هاي قطعه قطعه و خون آلود آنان بر زمين ماند. و طبق نقل طبري آمده است كه امام حسين عليه السلام و ديگر شهدا يك روز پس از شهادت و بعد حركت سپاهيان عمر سعد به سمت شام يعني يازدهم محرم توسط اهل غاضريه از بني اسد دفن شدند.( محمد بن جرير طبري، تاريخ طبري، ج3، دار الكتب العلميه، بيروت، ص 335.)

بلاذري در انساب الشراف (احمد بن يحيي بن جابر بلاذري، انساب الشراف، ج3، دار الفكر، بيروت، ص 411.) و مسعودي در مروج الذهب(علي بن حسين مسعودي، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج3، نشر دار المعرفه، بيروت، ص72.) خود نيز بر همين باورند.

اين قول مورخان اهل سنت است و شيخ مفيد در الارشاد(شيخ مفيد، الارشاد، ج2، نشر موسسه آل البيت لاحياء التراث،قم، ص 114.) و سيد بن طاووس در لهوف(سيد بن طاووس، لهوف علي قتل الطفوف، انتشارات اسوه، قم، ص 125.) و ابن شهر آشوب در مناقب آل ابي طالب(ابن شهر آشوب، مناقب آل ابي طالب، ج4، موسه العلامه، قم، ص112.) از مورخين و علماي شيعه هم همين قول را نقل كرده اند، با اين تفاوت كه شيعيان قائل به دفن ابدان توسط امام سجاد عليه السلام هستند. 
در رد قول اول بايد نكاتي را مد نظر داشت، اولاً اينكه روش دفن امام عليه السلام و اهل بيت شان و ياراني كه در ركاب وي شهيد شدند به آنگونه كه از پراكندگي قبرشان مي دانيم براي بني اسد امكان پذير نبود. زيرا آنان اهل روستايي بودند كه در ميدان نبرد شركت نداشتند و نمي توانستند بدون راهنمايي كسي كه از همه آن شهيدان و پيكر و لباسشان شناخت كامل داشته باشد آنان را شناسايي و دفن كنند. بويژه آنكه سرهاي شهيدان را بريده بودند و پيكرها سر نداشتند لذا راهنمايي آگاه بايد براي تشخيص شهيدان از يكديگر وجود مي داشت و بدون وجود چنين شخصي دفن كوركورانه و بدون شناخت انجام مي شد.
و بنا بر نظر شيعه مبني بر اينكه دفن امام را جز امامي مانند خودش بر عهده نمي گيرد(محمد بن يعقوب كليني، كافي، ج1، دار لاضواء، بيروت، صص384- 385./ شيخ ابو جعفر صدوق، علل الشرايع، ج1، دار إحياءالتراث العربي، بيروت، باب 148، ص 184.) ناگزير بايد گفت كه راهنمايي كه با بني اسد در دفن شهداي كربلا بود امام سجاد عليه السلام بودند(8) و حضور ايشان نيز بايد بيرون از اسباب عادي صورت گرفته باشد و اين مطلب نيز به وسيله روايتي كه از امام رضا عليه السلام نقل شده؛ تاييد مي شود. و چون امام عليه السلام در روز يازدهم با كاروان اسرا به سمت كوفه حركت كردند و در روز دوازدهم در مجلس ابن زياد به روشنگري مشغول بودند تا اينكه در هنگام غروب ابن زياد اسرا را به زندان فرستاد؛ اينگونه برداشت مي شود كه امام عليه اسلام فرصتي پيدا كردند كه اندكي دور از اذيت و آزار يزيد و عمالش قرار گيرند لذا با اسباب غيبي به دشت كربلا آمدند و بدنهاي شهداء را سه روز بعد از واقعه كربلا در روز سيزدهم محرم به كمك مردان طايفه بني اسد كه با تحريك زنانشان به سوي دشت كربلا آمده بودند دفن مي كنند. 

[2] - الهام : القای امری از جانب خداوند در دل انسان.

[3] - طرفه العین : چشم بر هم زدن.

[4] - طور : کوهی که حضرت موسی(ع) در آنجا به مناجات با خدا پرداخت.

[5] - بنما مرا. و این اشارت است بقصه ٔ موسی علیه السلام : قال رب ارنی انظر الیک (قرآن 143/7)؛ گفت موسی (ع ) ای پروردگار من بنما مرا دیدار خود تا ببینم بسوی تو، قال لن ترانی (قرآن 143/7)؛ فرمود حق تعالی که هرگزدیدن نتوانی مرا .

[6] - مستور : پوشیده – پنهان.

[7] - اهل قبیله : قبیله بنی اسد.

[8] - علیل : بیمار و رنجور.

[9] - این حدیث در هیچ یک از کتب روایی معتبر (دسته اول روایی) نیامده است. لذا از کتب دیگر روایت می کنیم؛ (از جمله در کتاب قره العیون مولفی با نام فیض، صفحه 369):
من طلبنی وجدنی و من وجدنی عرفنی و من عرفنی احبنی و من احبنی عشقنی و من عشقنی قتلته و من قتلته فعلی دیته و من علی دیته و انا دیته حدیث قدسی: من احبنی عشقنی و من عشقنی قتلته و من قتلته فانه دیته،( اللمعه البیضاء، تبریزی انصاری؛ فی شرح خطبه الزهرا ، دفتر نشر الهادی؛ در شرح اسماء الحسنی ملاهادی سبزواری، ج 1، ناشر مکتب بصیرتی.)

چرا خداوند به انسان فرمود من بهای تو هستم؟

این فرموده خداوند فرازی است از حدیث قدسی معروف که می فرماید:  " ...من عشقنی عشقته و من عشقته قتلته و من قتلته فعلیّ دیته و من علیّ دیته فانا دیته". در نگاهی معرفتی به مفاد دیه و حدیث قدسی مذکور، در می یابیم که خداوند همچون مقتضای دیه، میزان آنرا بر اساس درجه و مقام معرفتی انسان تعیین کرده است. درک این لطیفه عرفانی تنها در مکتب «معرفت نفس» ممکن است.

پاداش کسی که این شایستگی را می یابد تا خویش را قربانی خداوند سازد و به مقام شهادت برسد، رجعت به خویشتن خویش (یعنی خدا) است و به این ترتیب خداوند خون بهای او  می شود.

[10] - ذوالمنن : از اسماء خدا به معنای صاحب عطاها.

[11] - مستغنی :  نعت فاعلی از استغناء. بی نیاز. 

[12] - حلل : جِ حله . 1 - زیورها، پیرایه ها. 2 - لباس های نو، جامه ها. 3 - برده های یمانی .

[13] - ازل : زمان بی ابتداء.

[14] - شمشاد : درختچه‌ای همیشه سبز که یکی از انواع آن زینتی بوده و در کنار باغچه‌ها کاشته می‌شود.